Energie in beweging, hoe houden we de balans
Prijzen van energie die oplopen en weer dalen. Verhalen in de media over een overvol stroomnet (netcongestie). De energiemarkt is volop in beweging. Maar wat betekent het allemaal? Hoe beïnvloedt het de manier waarop we energie opwekken en verbruiken? En wat kan HVC als producent van duurzame energie hierbij betekenen. Pepijn Elshof, manager Energiehandel bij HVC, legt het uit.
Overvol stroomnet
Nederland is de afgelopen jaren in hoog tempo verduurzaamd. Een derde van alle woningen hebben zonnepanelen en er is een recordaantal zonne- en windparken gebouwd. Maar mede daardoor zit in een groot deel van Nederland het stroomnet vol. Er ontstaat netcongestie wanneer het elektriciteitsnet vol raakt en het de vraag of het aanbod van stroom niet goed kan verwerken. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer op zonnige dagen veel zonne-energie wordt opgewekt, maar het net die piek niet aankan.
slimmer omgaan met energie
"In een groot deel van Nederland kunnen we zonneparken en windturbines niet aansluiten zonder beperkingen omdat het net vol zit. En zorgt het ook voor belemmering van de woningbouw en verduurzaming van de industrie" zegt Elshof. "Dat betekent dat we vol moeten inzetten op verzwaring van het elektriciteitsnet en slimmer moeten omgaan met ons energieverbruik en -opslag."
Vraag en aanbod in balans
Naast het fysieke transport van elektriciteit is het in de energiemarkt ook erg belangrijk dat vraag en aanbod in balans is. Dat betekent dat de hoeveelheid geproduceerde stroom op ieder moment precies gelijk moet zijn aan de hoeveelheid die wordt verbruikt. "Vroeger was het simpel; we wisten vrij goed hoeveel elektriciteit nodig was en stemden de productie daarop af," legt Elshof uit. "Ook de energieprijzen waren stabiel laag. Nu is dat anders, omdat duurzame energiebronnen zoals zon en wind afhankelijk zijn van het weer. Soms is er te veel stroom en soms te weinig. Dit maakt dat vraag en aanbod moeilijker op elkaar af te stemmen is, met grote prijsschommelingen tot gevolg. Dat vraagt om een flexibel systeem.”
"Vroeger was het simpel; we wisten vrij goed hoeveel elektriciteit nodig was en stemden de productie daarop af."
Pepijn Elshof, manager Energiehandel
minder of meer elektriciteit
Wanneer vraag en aanbod niet overeenkomt, ontstaat er onbalans. Deze onbalans kun je oplossen door bijvoorbeeld de productie van elektriciteit bij te sturen. "We laten onze installaties op een lager vermogen draaien wanneer dat nodig is," vertelt Elshof. "Daarnaast kijken we naar slimme oplossingen, zoals batterijen om zonne- en windenergie op te slaan en op een later moment te gebruiken."
Virtuele energiecentrale
Volgens Elshof zijn er nog meer oplossingen. ”Een van onze initiatieven is het ontwikkelen van een 'virtuele energiecentrale'. Hiermee koppelen we verschillende duurzame bronnen, zoals zonneparken, windturbines, batterijen, laadpalen en afvalenergiecentrales, aan een centraal systeem. Vanuit dit systeem bepalen we dan automatisch wanneer en waar elektriciteit moet worden geproduceerd of juist afgenomen," aldus Elshof.
Slim malen
HVC is ook in gesprek met netbeheerders, gemeenten en waterschappen om goede afspraken te maken. Elshof: “een mooi voorbeeld hiervan is het product Slim Malen met onze aandeelhoudende waterschappen. We laten hen weten op welke momenten er veel duurzame elektriciteit beschikbaar is. Dan kunnen ze op die momenten hun pompen en gemalen (dit kost veel elektriciteit) inschakelen. Zo benutten we groene stroom optimaal." Bekijk een filmpje hierover.
Grote investeringen nodig
De uitdagingen van de energiemarkt zullen niet snel verdwijnen. Het uitbreiden van het elektriciteitsnet duurt jaren en vraagt om grote investeringen. Ondertussen zijn andere oplossingen en gedragsverandering noodzakelijk. "We moeten anders gaan kijken naar energie. Vanuit HVC blijven we ons inzetten dit proces te versnellen, met innovatieve projecten en nauwe samenwerking met netbeheerders en onze aandeelhoudende gemeenten en waterschappen,” eindigt Elshof.
