De grootste verbouwing van Nederland

Met het warmtenet zet Sliedrecht grote stap in energietransitie

tekst: Yvette de Rooij | foto's: Jan Noorlandt en HVC | bron: gemeente Sliedrecht

Willy Heussen, gebiedsmanager Drechtsteden bij HVC, is vanaf de start betrokken bij de aanleg van het warmtenet Sliedrecht. “In 2018 en 2019 zijn we begonnen in de Staatsliedenbuurt, waar woningcorporatie Tablis Wonen de wijk vernieuwde. Vervolgens hebben we in 2021 en 2022 de vijf 10-hoogflats in Vogelbuurt-Noord en vijf 5-hoogflats in Zuid aangesloten op het warmtenet. Inmiddels krijgen al 1.200 huishoudens warmte van het warmtenet. Nu nog via een tijdelijk gasgestookte warmtestation. In 2024 boren we een leiding onder de Merwede door en sluiten het warmtenet Sliedrecht aan op de slibverwerkingsinstallatie in Dordrecht. Daar wordt warmte uit rioolslib gehaald. Warmte die voorheen vervloog, wordt nu nuttig gebruikt om woningen mee te verwarmen.”

Nu overlast, straks profijt

De aanleg van het warmtenet is een enorme operatie. In Sliedrecht-Oost is HVC bezig met de aanleg in de wijken. Daarnaast wordt in de Deltalaan de laatste hand gelegd aan de realisatie van de hoofdleiding die loopt via de Thorbeckelaan, Deltalaan en Craijensteijn. “Dat zijn belangrijke verkeersaders in het dorp”, realiseert Willy Heussen zich. “Bewoners hebben maanden te maken gehad met de werkzaamheden en verkeersomleidingen. Natuurlijk probeerden we daarbij overlast zo beperkt mogelijk te houden. Zo zijn we op de Craijensteijn samen opgetrokken met de gemeente tijdens de herinrichting van het fietspad.”

Vertrouwen

Een warmtenet is voor veel mensen nieuw. Vertrouwen in deze vorm van verwarmen is dan ook belangrijk. “Bij de eerste aansluitingen in de Staatsliedenbuurt waren er best wat klachten”, blikt Willy Heussen terug. “Mensen kregen het niet warm. Het goed inregelen van de binneninstallatie in huis bleek de oplossing. Het had dus niet te maken met de aanvoertemperatuur van het warmtenet. Door in gesprek te gaan kunnen we zulke misverstanden wegnemen. En zien we dat het vertrouwen in het warmtenet toeneemt.” Ook bij particuliere woningeigenaren neemt de interesse in het warmtenet toe. “In De Horst verwachten we nog dit jaar de eerste koopwoningen aan te sluiten. In de Vogelenzang hebben belangstellenden nu ook duidelijkheid.”

Zo werkt het warmtenet

Een warmtenet is een ondergronds netwerk van goed geïsoleerde leidingen waar warm water door stroomt. Dit water komt van een warmtebron. Het leidingnet brengt het naar de woningen. Daar wordt het gebruikt voor verwarming en warm water. Na de warmteafgifte stroomt het afgekoelde water de retourleiding in. Het gaat terug naar de warmtebron en wordt opnieuw opgewarmd. Klik op de onderstaande button voor meer informatie en uitleg over warmte van HVC.

Verduurzamen

Tablis Wonen speelt een belangrijke rol bij de aanleg van het warmtenet. Directeur-bestuurder Liesbeth Marchesini: “In 2016 hadden we plannen voor sloop en nieuwbouw van de huurwoningen in de Staatsliedenbuurt. HVC wilde hier starten met het warmtenet. Maar ‘van het gas af’ leek toen nog ver-van-mijn-bed. Bovendien was het warmtenet duurder dan cv-ketels. Ik ben in gesprek gegaan met allerlei deskundigen en andere corporaties. En met de gemeente over de kosten. In 2017, na de aardbevingen in Groningen, kantelde het denken over aardgas. We besloten te gaan voor verduurzaming van onze woningen en een toekomst zonder aardgas.” 

Veranderingen goed uitleggen

Tablis Wonen kreeg subsidie vanuit de Stimuleringsregeling Aardgasvrije Huurwoningen (SAH). Hiermee verduurzaamt de woningcorporatie 2.000 woningen in Sliedrecht. Dat betekent: isoleren en aansluiten op het warmtenet. De teller staat al ruim over de helft. “In de afgelopen jaren hebben we veel geleerd”, zegt Liesbeth Marchesini. “We hebben gemerkt hoe anders het warmtenet voor huurders is vergeleken met een cv-ketel. Onbekendheid zorgt soms voor ontevredenheid. Radiatoren worden op een andere manier warm. Ze blijven aan de onderkant koel en je moet ze goed ontluchten. Daarnaast moet je de thermostaat ’s nachts niet te ver terugzetten. Verder is ventileren belangrijk – vooral nu de woningen zo goed geïsoleerd zijn. Met brochures en filmpjes leggen we dit uit. Maar de overstap blijft lastig. Zeker omdat je voor de aanleg van het warmtenet maanden in een rommelige omgeving zit. We zijn echt bezig met de grootste verbouwing van Nederland.”

Tevreden

Uit onderzoek van Tablis Wonen blijkt dat uiteindelijk het overgrote deel van de huurders tevreden is met het warmtenet. “Mensen zijn blij met hun duurzame woning en vinden het fijn om niet meer afhankelijk te zijn van gas”, zegt Liesbeth Marchesini. “Na de 10-hoogflats en 5-hoogflats gaan we nu verder met de aansluiting van eerder gerenoveerde woningen in Sliedrecht-Oost. Eind 2025 moeten in totaal 2.000 woningen van het gas af zijn. In HVC hebben we een partner waarmee we verder kunnen, ook nu minister Jetten heeft aangegeven dat warmtenetten publieke organisaties moeten zijn. Want HVC ís al in handen van gemeenten en waterschappen en heeft geen winstoogmerk.”

Huurders tevreden

Huurders zijn voor het grootste deel tevreden met het warmtenet. Een greep uit de reacties.

“Het is in huis behaaglijker dan eerst. Fijn dat de woningen ook meteen goed zijn geïsoleerd, dat is wel belangrijk.”

“Ik merk geen verschil tussen warmte via het warmtenet en warmte via gas. Koken op inductie was wel even wennen, maar ook dat ging al snel goed.”

“Wat ik verder merk: ik heb de verwarming niet vaak aan omdat deze woning goed geïsoleerd is.”

“Ik was al gewend om op inductie te koken. Het is zoveel veiliger dan gas en ook beter voor het klimaat.”

“Ik draag graag mijn steentje bij aan verduurzaming. En daar hoort een andere manier van verwarmen bij.”